-: दिनविशेष :-
१५ सप्टेंबर
जागतिक लोकशाही दिन
International Day of Democracy
विश्वकर्मा दिवस
भारतीय अभियंता दिन
महत्त्वाच्या घटना:
२००८
लेहमन ब्रदर्स या वित्तीय संस्थेने दिवाळे काढले. अमेरिकेच्या इतिहासातील ही सर्वात मोठी दिवाळखोरी आहे.
(Image Credit: Wikipedia)
२०००
ऑस्ट्रेलियातील सिडनी येथे २७ व्या ऑलिम्पिक स्पर्धांना सुरुवात झाली.
(Image Credit: Wikipedia)
१९५९
प्रायोगिक तत्त्वावर दिल्ली दूरदर्शनचे प्रसारण सुरू झाले. ही भारतातील पहिली दूरदर्शन सेवा होती.
१९५९
निकिता क्रुस्चेव्ह हे अमेरिकेला भेट देणारे पहिले रशियन नेते बनले.
१९५३
श्रीमती विजयालक्ष्मी पंडित यांची संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या पहिल्या महिला अध्यक्ष म्हणून निवड
१९४८
भारतीय सैन्याने निजामाच्या वर्चस्वातून औरंगाबाद शहर मुक्त केले. नागरिकांकडून भारतीय सैन्याचे उत्साहात स्वागत
१९३५
जर्मनीने देशातील ज्यू लोकांचे नागरिकत्व रद्द केले.
१९३५
भारताचे पहिले पब्लिक स्कूल ‘द डून स्कूल’ (The Doon School) सुरू झाले. राजीव गांधी, संजय गांधी, राहुल गांधी, मणिशंकर अय्यर, जितीन प्रसाद, ज्योतिरादित्य शिंदे, करण सिंग, नवीन पटनायक, अमरिंदर सिंग, कमल नाथ, पिलू मोदी, एल. एम. थापर, अरुण पुरी, विक्रम चंद्र, करण थापर, प्रणॉय रॉय, अभिनंदन सेखरी, रामचंद्र गुहा, अमिताव घोष, अभिनव बिंद्रा हे या शाळेचे काही नामवंत माजी विद्यार्थी आहेत.
(Image Credit: Wikipedia)
१९१६
पहिले महायुद्ध – लढाईत पहिल्यांदाच रणगाड्यांचा वापर सॉमच्या युद्धात केला गेला
१८२१
कोस्टारिका, ग्वाटेमाला, होंडूरास, निकाराग्वा आणि अल सॅल्व्हाडोर या देशांचा स्वातंत्र्यदिन
१८१२
नेपोलियन बोनापार्टच्या नेतृत्त्वाखाली फ्रेंच सैन्य मॉस्कोमधील क्रेमलिनला येऊन थडकले.
जन्मदिवस / जयंती / वाढदिवस:
१९३९
सुब्रम्हण्यन स्वामी – जनता पक्षाचे अध्यक्ष, अर्थतज्ञ, शिक्षणतज्ञ, योजना आयोगाचे सदस्य, केन्द्रीय मंत्री, राज्यसभा खासदार
(Image Credit: The Harword Crimson)
१९२१
कृष्णचंद्र मोरेश्वर तथा दाजी भाटवडेकर – अभिनेते
(मृत्यू: २६ डिसेंबर २००६)
१९०९
रत्‍नाप्पा भरमाप्पा कुंभार – स्वातंत्र्यसैनिक, सहकारी चळवळीतील अग्रणी नेते, इचलकरंजीच्या पंचगंगा सहकारी साखर कारखान्याचे अध्यक्ष, पद्मश्री (१९८५), खासदार (१९५२), आमदार (शिरोळ), महाराष्ट्र सरकारचे गहराज्य मंत्री, भारतीय राज्यघटना समितीचे सदस्य
(मृत्यू: २३ डिसेंबर १९९८)
(Image Credit: Veethi)
१९०९
कांजीवरम नटराजन तथा सी. एन. अण्णादुराई – तामिळनाडूचे पहिले मुख्यमंत्री
(कार्यकाल: १४ जानेवारी १९६९ ते ३ फेब्रुवारी १९६९)
(मृत्यू: ३ फेब्रुवारी १९६९)
(Image Credit: Wikipedia)
१९०५
रामकुमार वर्मा – नाटककार, समीक्षक व छायावाद परंपरेतील हिन्दी कवी, पद्मभूषण (१९६३). त्यांचे ‘वीर हमीद’, ‘निशीथ’, ‘चितोड की चिता’ इ. काव्यसंग्रह, ‘एकलव्य’ हे खंडकाव्य, ‘पृथ्वीराज की आँखे’, ‘रेशमी टाई’, ‘सप्तकिरण’, ‘शिवाजी’ इ. एकांकिका संग्रह व अनेक नाटके प्रसिद्ध आहेत.
(मृत्यू: ५ आक्टोबर १९९०)
(Image Credit: Wikipedia)
१८९०
अ‍ॅगाथा ख्रिस्ती – इंग्लिश रहस्यकथा लेखिका, पहिल्या महायुद्धाच्या काळात त्या रेडक्रॉस इस्पितळात काम करत होत्या. त्यावेळेस त्यांनी ‘मिस्टिरियस अफेअर्स अँड स्टाइल्स’ ही पहिली रहस्यकथा लिहिली. ६८ कादंबर्‍या, १०० हून अधिक कथा, १७ नाटके अशी त्यांची साहित्यसंपदा आहे. त्यांचे साहित्य १०३ भाषांत अनुवादित झाले आहे.
(मृत्यू: १२ जानेवारी १९७६)
(Image Credit: agathachristie.com)
१८७६
शरदचंद्र चट्टोपाध्याय – बंगाली साहित्यिक. त्यांच्या ‘देवदास’ या कादंबरीवर (विविध भाषांत) १६ चित्रपट निघाले आहेत. त्यांच्या ‘पथेर दाबी’ या कादंबरीतील क्रांतिकारक विचारांनी ब्रिटिश राज्यकर्त्यांतही खळबळ उडवून दिली होती. पु. बा. कुलकर्णी यांनी त्या कादंबरीचे ‘भारती’ या नावाने मराठीत भाषांतर केले आहे.
(मृत्यू: १६ जानेवारी १९३८)
(Image Credit: Banglapedia)
१८६०
सर मोक्षगुंडम विश्वेश्वरय्या – अभियंते, विद्वान, मुत्सद्दी आणि मैसूर संस्थानचे दिवाण, त्यांच्या सन्मानार्थ त्यांचा जन्मदिन हा भारतीय अभियंता दिन म्हणून पाळण्यात येतो. पुण्याच्या अभियांत्रिकी महाविद्यालयात त्यांचे शिक्षण झाले. पुण्याची भुयारी गटार योजना, खडकवासला धरण, भाटघर धरणाचे स्वयंचलित दरवाजे, म्हैसूरचे कृष्णराजसागर धरण या कामांच्या उभारणीत त्यांचा महत्त्वाचा वाटा होता. भारतरत्‍न (१९५५)
(मृत्यू: १४ एप्रिल १९६२)
(Image Credit: Wikipedia)
१२५४
मार्को पोलो – इटालियन फिरस्ता व दर्यावर्दी
(मृत्यू: ८ जानेवारी १३२४)
मृत्यू / पुण्यतिथी / स्मृतिदिन:
२०१२
के. एस. सुदर्शन – प्रखर राष्ट्रवादी व राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे ५ वे सरसंघचालक
(जन्म: १८ जून १९३१)
२००८
गंगाधर गाडगीळ – साहित्यिक, समीक्षक व अर्थतज्ञ, ५६ व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष
(जन्म: २५ ऑगस्ट १९२३)
१९९८
गोवा मुक्तीसंग्रामातील स्वातंत्र्यसैनिक आणि अखिल भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक संघटनेचे कार्यकारी अध्यक्ष विश्वनाथ लवंदे यांचे मलेरियाच्या आजाराने निधन झाले.
(जन्म: ? ? ????)